new publ/ yeni yayın: Sosyo-Biyo-Teknik Bakım Kompleksi: Tip 1 Diyabette Dijital Sağlık Takibi / Socio-Bio-Technical Care Complex: Digital Health Tracking in Type 1 Diabetes (Şahinol, M. and Başkavak, G.)

Our peer reviewed article “Socio-Bio-Technical Care Complex: Digital Health Tracking in Type 1 Diabetes” has been published in the Journal for Sociological Research’s special issue on „Contested Bodies in Turkey: Transformation of Body, Health and Society through Techno-Medical Interventions.“ We would like to thank the reviewers for their careful reading, thoughtful comments and efforts towards improving this article (abstract below).

Sosyo-Biyo-Teknik Bakım Kompleksi: Tip 1 Diyabette Dijital Sağlık Takibi adlı makalemiz Sosyoloji Araştırmaları Dergisi’ndeki “Türkiye’de Çekişmeli Bedenler: Tıp Teknolojisindeki Gelişmelerle Dönüşen Beden, Sağlık Ve Toplum” adlı özel sayıda yayında. Hakemlere dikkatli okumaları, düşünceli yorumları ve bu makaleyi geliştirmeye yönelik çabaları için çok teşekkür ederiz.

Şahinol, M., & Başkavak, G. (2021). Sosyo-Biyo-Teknik Bakım Kompleksi: Tip 1 Diyabette Dijital Sağlık Takibi [Socio-Bio-Technical Care Complex: Digital Health Tracking In Type 1 Diabetes]. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi [Journal of Sociological Research] 24(1), 110-145. URL: http://sosyolojidernegi.org.tr/kategori/2021-mart/71833/sosyo-biyo-teknik-bakim-kompleksi-tip-1-diyabette-dijital-saglik-takibi

ÖZET

SOSYO-BİYO-TEKNİK BAKIM KOMPLEKSİ: TİP 1 DİYABETTE DİJİTAL SAĞLIK TAKİBİ*

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de sağlık sektöründeki teknolojik gelişmeler ve dijitalleşmenin bir yansıması olarak dijital öz-takip (digital self-tracking) teknolojilerinin kullanımı hızla yaygınlaşmaktadır. Bu tür teknolojiler kronik hastalıkların takibinde ve yönetiminde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada dijital sağlık verisi üreten öz-takip (self-tracking) cihazı Sürekli Glikoz İzleme Sistemleri’ni (CGM) kullanan Tip 1 diyabetli (T1D) yetişkinlerin ve çocuğu olan ebeveynlerin teknoloji üzerinden farklılaşan bakım biçimlerine ve deneyimlerine odaklanıyoruz. T1D hastalığında dijital öz-takip teknolojisi kullanımının hastalık sürecinde güçlendirici (empowerment) ve güçlendirici olmayan (disempowerment) etkileri ile bu iki etki arasında gelgitler sonucunda ileriye dönük ne gibi sonuçlar ortaya çıkardığı sorusu tıp, beden ve teknoloji sosyolojisi perspektiflerinden araştırılmaktadır. Bu gelgit durumunu “sosyo-biyo-teknik bakım kompleksi” bağlamında dis_empowering olarak kavramsallaştırmaktayız. Araştırmanın verileri İstanbul, Ankara ve İzmir kentlerinde T1D hastalığını CGM ile takip eden yetişkinler ve çocuğu T1D’li olan aileler ile yapılan derinlemesine mülakatlara ve gözlemlere dayanmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Sosyo-Biyo-Teknik Bakım Kompleksi, Beden Teknoloji İlişkileri, Öz-Takip Cihazı, Pratik Teori, Diyabet

ABSTRACT

SOCIO-BIO-TECHNICAL CARE COMPLEX: DIGITAL HEALTH TRACKING IN TYPE 1 DIABETES*

Developments in medical technology and digitalization in the health sector have led to a rapid spread of digital self-tracking worldwide, including Turkey. Such technologies are mostly used in tracking and treating chronic diseases. In this article, we focus on technologically caused different forms of care in Continuous Glucose Monitoring Systems (CGM) used by adults and children with Type 1 Diabetes (T1D). For children with T1D, parents are considered the users of CGM since they are their caregivers. We examine the question of empowerment and disempowerment, and the effects caused by this to and fro relationship, from the perspectives of the sociology of medicine, body and technology against the framework of care in digital self-tracking in T1D. Based on observations and in-depth interviews with adults with T1D and parents of children with T1D, who used CGM for monitoring purposes in the cities of Istanbul, Ankara and Izmir, we conceptualize this back and forth relationship as dis_empowerment within the socio-bio-technical care complex.

Key Words: Socio-Bio-Technical Care Complex, Body Technology Relationship, Self-Tracking, Practice Theory, Diabetes


* Bu makale, Almanya Federal Sağlık Bakanlığı (#ZMV | 1 – 2517 FSB 016) tarafından desteklenen Furtwangen Üniversitesi işbirliği çerçevesinde “Digitale Gesundheitsdaten zwischen sozialer Inklusion und sozialer Robustheit. Risikoethische Abschätzung digitaler Selbstvermessung im Gesundheitswesen unter besonderer Berücksichtigung vulnerabler Personengruppen” başlıklı uluslararası projenin, 2020 Şubat ayında tamamlanan verilerine dayanmaktadır.
This article is based on the qualitative research completed in February 2020 for the international project titled “Digitale Gesundheitsdaten zwischen sozialer Inklusion und sozialer Robustheit. Risikoethische Abschätzung digitaler Selbstvermessung im Gesundheitswesen unter besonderer Berücksichtigung vulnerabler Personengruppen” (Furtwangen University) supported by the German Federal Ministry of Health (#ZMV | 1 – 2517 FSB 016)

Related Project: Digital Health and Self-Tracking in Turkey: Between Empowerment and New Barriers