“Türkiye’de STS: Bilim ve Teknoloji Çalışmalarına Giriş” başlıklı kitabın içerisinde araştırma alanımda görevli olan Dr. Gülşah Başkavak ile birlikte hazırladığımız “Türkiye’de Biyomedikalizasyon: Sağlığın Dijitalleşmesi ve Öz-Takip” başlıklı makalemizi paylaşmak istedim. Biyomedikalizasyon alanında Türkçe dilinde araştırmaya pek rastlanmadığından makalemizin tıp sosyolojisi alanına katkı sağlayacağını umuyorum.
Türkiye’de Biyomedikalizasyon: Sağlığın Dijitalleşmesi ve Öz-Takip Pratikleri* (Melike Şahinol & Gülşah Başkavak)
ÖZET
Bireylerin/hastaların kendi sağlık durumlarına dair dijital sağlık verilerinin toplanmasına, izlenmesine ve analizine imkân sağlayan dijital öz-takip cihazları sağlık alanında dijitalleşmenin önemli yansımalarından biridir. Bu çalışmada, kronik hastalıklarda öz-takip cihazlarının sağlık sistemi bağlamında pratikleri biyomedikalizasyon perspektifinden, Türkiye’de sağlıkta dijitalleşme sürecinin seyri ile birlikte teknobilimsel müdahalelerin imkân verdiği bireysel geliştirmelere ve güçlendirmelere de odaklanarak tartışılacaktır. Araştırmaya konu olan bulgular, insülin pompası ile kullanımına müdahil olan Tip 1 diyabet hastaları, yakınları, hekimler ve mühendisler ile yapılan mülakatlara dayanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Biyomedikalizasyon, Dijital Sağlık, Öz-Takip Cihazı, Diyabet Teknolojisi, Sağlık Sistemi.
Biomedicalization in Turkey: Digitalization of Health and Self-Tracking Practices
ABSTRACT
Digital self-tracking devices who constitute a significant part of the digitalization transformation in healthcare allow the collection, monitoring and analysis of digital health data of individuals/patients. In this study, we discuss self-tracking practices in chronic diseases from a biomedicalization perspective, together with the course of the digitalization transformation in healthcare in Turkey, including Human Enhancement and empowerment aspects enabled by technoscientific interventions. The findings of the study are based on interviews with Type 1 diabetes patients using an insulin pump, and their relatives, physicians and engineers.
Keywords: Biomedicalization, Digital Health, Self-Tracking Device, Diabetes Technology, Health System.
* Bu makale, Almanya Federal Sağlık Bakanlığı (#ZMV | 1 – 2517 FSB 016) tarafından desteklenen Furtwangen Üniversitesi işbirliği çerçevesinde “Digitale Gesundheitsdaten zwischen sozialer Inklusion und sozialer Robustheit. Risikoethische Abschätzung digitaler Selbstvermessung im Gesundheitswesen unter besonderer Berücksichtigung vulnerabler Personengruppen” başlıklı uluslararası projenin, 2020 Şubat ayında tamamlanan verilerine dayanmaktadır.
This article is based on the qualitative research completed in February 2020 for the international project titled “Digitale Gesundheitsdaten zwischen sozialer Inklusion und sozialer Robustheit. Risikoethische Abschätzung digitaler Selbstvermessung im Gesundheitswesen unter besonderer Berücksichtigung vulnerabler Personengruppen” (Furtwangen University) supported by the German Federal Ministry of Health (#ZMV | 1 – 2517 FSB 016)
Related Project: Digital Health and Self-Tracking in Turkey: Between Empowerment and New Barriers